"Etme eyleme Çoruh"

“…Gece, koyu suskunluğuna bürünmüş, güz rüzgârları, doğunun cümle yıldızını Bayburt’un üstüne sermişti. Nicedir adını duyduğum, üzerine çokça söz edilen Baksı’nın öyküsünü arıyorken şafak yüzünü gösterdi.

Tüm güzelliğini takmış takıştırmış Çoruh’un seyrinde yola koyuluyoruz. Her adımda manzarası değişen, kâh kaybolan, kâh yolumuzu kesen, kâh menderesler çizmiş, kâh salına salına akan Çoruh, burayı yol eyleyen nice topluluğa yaşam kaynağı olmuş. Ama zaptı zormuş Çoruh’un. Onun olanağına gıpta eden, coşkunluğuna saygıyla bakan hemen herkesin gözünde bir dehşet, bir Tanrısal değermiş. İçip yundukları, bağa, bahçeye, ekine ve tarlaya hayat veren suya, ona sahip olan her medeniyet, her kavim, her topluluk, içten bir bağlılık ve sadakat göstermiş…

Şimdi, barajların tehdit ettiği bu bereketli suyu, engebeli toprakları, bozkırları, meraları, uçsuz bucaksız dağları, tepeleri ve onların yöresine kurulmuş ücra köyleri geçip, Dünyanın, kırsalda kurulmuş ender örneklerinden “Baksı Müzesi”ne varıyoruz. İnsan, şaşırıyor önce. Gördükleri karşısında hayrete düşüyor sonra. İnanılmaz bir azim ve mücadeleyle geçen kuruluş öyküsünü dinleyince saygıya gark oluyor. Ülkemizin nitelikli ressamlarından Prof. Hüsamettin Koçan ve ekibinin eseri Baksı,  Koçan’ın gözlerini açtığı köyden almış adını. Yüzü, görkemli bir coğrafyaya dönük müzede, sanatsal ve kültürel, tarihsel ve yerel aklınıza gelebilecek ne çok eser, ne çok yapıt,  ne çok değer görücüye çıkmış. Sanki dev bir sanat müzesi. Sanki çağdaş bir galeri. Bir etnografya müzesi sanki. Tarihin, eskinin, geleneğin ve yeninin, sanat ve zanaatın içinde kayboluyor insan…”

Engin Kaban

“Etme eyleme Çoruh” başlıklı, henüz tamamlanmamış bir yazımdan…